LICHAAMSTYPE: JE ERBIJ NEERLEGGEN OF NIET?

HOE HAAL JE HET MAXIMALE RESULTAAT UIT JOUW LICHAAMSBOUW EN LIFESTYLE

Je kent ze vast wel; van die types die alles lijken kunnen eten zonder ook maar een grammetje aan te komen. Of die types die ogenschijnlijk maar 1 keer een dumbbell hoeven op te tillen en gelijk spiervorming hebben. Als jij ontzettend hard je best moet doen voor hetzelfde resultaat, lijkt dit soms ontzettend oneerlijk. Bestaat er zoiets als aanleg, aangeboren lichaamsbouw en is dit te beinvloeden? Hoe haal jij het maximale resultaat uit jouw lichaam en lifestyle?

JOUW LICHAAMSTYPE: GENOTYPE & FENOTYPE

Appels, peren, planken, cello’s, pilaren & zandlopers; lichamen zijn er in vele soorten en maten en ieder lijf is uniek. Cliché, maar waar. De uiterlijke kenmerken van je lichaam worden bepaald door meerdere factoren. Jouw erfelijke informatie ligt vast en dit noem je je genotype. Je fenotype daarentegen bepaalt hoe je eruitziet en hoe jouw genotype tot uitdrukking komt. Dit kan veranderen door omgevingsfactoren en ligt dus niet vast. Als jij bijvoorbeeld je haar verft, verandert je fenotype, maar je genotype niet.

DRIE SOMATOPTYPES: ECTO-, MESO- EN ENDOMORPH

In de fitnesswereld is het populair om het lichaamstype onder te verdelen in drie zogeheten ‘somatotypes’; een term die ooit is bedacht door de Amerikaanse psycholoog William Herbert Sheldon en verder is uitgewerkt door andere academici.  Het somatotype wordt vooral gezien als de uitkomst van de interactie tussen jouw geno- en fenotype en er zijn drie soorten somatotypes te onderscheiden:

Ectomorph  

Vaak relatief mager met een smal postuur (smalle schouders en lange dunne armen en benen). Heeft een snelle stofwisseling en komt hierdoor minder snel aan.

Mesomorph

Atletische bouw (brede schouders, smalle taille), bouwt snel spiermassa op, van nature sterk, gemiddelde stofwisseling, weinig overtollig vet.

Endomorph

Vaak een compact en gedrongen lichaam, maakt snel spiermassa aan, heeft langzame stofwisseling, komt snel aan in vetpercentage.

Deze theorie vertelde in de onderzoeken van Sheldon in eerste instantie  iets over iemands aangeboren karaktereigenschappen.

In latere studies zijn deze psychologische kenmerken naar de achtergrond geraakt en ging het meer over de uiterlijke en fysiologische kenmerken die horen bij bovengenoemde somatotypes. Niemand behoort voor de volle honderd procent tot één somatotype, jouw lichaamstype is vaak een combinatie van twee types waarvan er één meer dominant is.

Er zijn online vele testjes te vinden om erachter te komen tot welk somatotype jij behoort.

Erg interessant, maar ik heb hier wat moeite mee. Als dertiger of veertiger kun je er door voeding en andere factoren misschien uit zien als klassieke endomorph, terwijl hij of zij als tiener meer als mesomorf zou worden geclassificeerd. En een klassieke ectomorf (iemand die moeilijk spiermassa opbouwt) kan met de juiste voeding en training echt wel bereiken dat hij er later uitziet als mesomorf .

Hoe iemand eruitziet (je fenotype) wordt voor een heel groot gedeelte beinvloed door je hormonen en deze worden weer grotendeels bepaald door voeding. Mensen worden nu eenmaal niet obese geboren.

APPELS MET PEREN VERGELIJKEN

Als het gaat om een trainingsschema of een voedingsplan vergelijken mensen zich vaak met anderen; een grote fout, aangezien ieder lichaam uniek is. Een ideaalplaatje is leuk, maar niet (altijd) realistisch. Je moet het doen met jouw lichaam en het is de kunst om aanpak en doelstellingen te vinden die passen bij jou. Je kunt geen appels met peren vergelijken als het om vetstofwisseling of om spieropbouw gaat.

Zo hebben vele factoren invloed op jouw vetverbranding. Denk hierbij aan erfelijkheid, voeding, training, hormonen, mindset, stress en slaap. Ik ben dan ook geen voorstander van trainen en eten op basis van jouw lichaamstype of -bouw, omdat dit denken is in beperkingen en in hokjes. Natuurlijk heeft ieder mens een bepaalde basisanatomie die kan verklaren waarom iemand sneller dan anderen spieren opbouwt met minder inzet dan een ander.

Het opstellen van een voedingsplan en een trainingsschema blijft dus maatwerk.

ALLES ERUIT HALEN

Conclusie: er zit zeker wel iets in het gebruik van lichaamstypes om in te schatten hoe goed iemand vet verbrandt of spieren opbouwt, maar denk vooral niet in hokjes en zie jouw genetische lichaamsbouw als uitdaging bij het maken van een stragisch plan om jouw fysieke doelen te behalen.